Welk type onderneming of bedrijf moet ik oprichten ?

Doelen Doelen

Om de meest geschikte rechtsvorm voor jouw project te kiezen.

Wanneer? Wanneer?

Bij de opstart van jouw project.

Met wie? Met wie?

Met de hulp van een ondernemingsloket of een boekhouder / accountant.

Het nodige

Om te weten te komen welke rechtsvorm het meest geschikt is voor jouw project, zijn er twee initiële vragen:

  • Zelfstandige als natuurlijk persoon of als rechtspersoon (vennootschap)?
  • Hoofd- of nevenactiviteit?

Inzicht in de verschillen tussen deze rechtsvormen (zoals de aansprakelijkheid van oprichters, bestuurders, oprichtingskosten, enz.) zal je in staat stellen de keuze te maken die het best past bij jouw huidige situatie en het project dat je wenst te realiseren.

1. Hoofdactiviteit of nevenactiviteit?

Voor een zelfstandige zijn er drie mogelijke statussen.

  • Statuut van zelfstandige in hoofdberoep, indien je naast jouw zelfstandige activiteit geen andere activiteit uitoefent of indien je een andere activiteit uitoefent die niet het minimumquotum aan uitkeringen in het werknemersstelsel bereikt.
  • Het statuut van zelfstandige in bijberoep, indien je naast jouw zelfstandige activiteit
    • een andere regelmatig betaalde activiteit voor rekening van een werkgever (de hoofdactiviteit moet ten minste halftijds worden uitgeoefend. Het aantal gewerkte uren per maand moet ten minste gelijk zijn aan de helft van het aantal uren dat een voltijdse werknemer in dezelfde onderneming of in dezelfde sector werkt)
    • een bepaald vervangingsinkomen ontvangt uit een beroepsactiviteit als werknemer of ambtenaar die niet meer wordt uitgeoefend.
  • Gelijkstelling met een aanvullende activiteit: jouw zelfstandige activiteit kan onder bepaalde voorwaarden en op verzoek worden gelijkgesteld met een aanvullende activiteit.

 

2. Natuurlijke persoon of rechtspersoon (vennootschap)?

De zelfstandige activiteit kan op twee manieren worden uitgeoefend:

  • hetzij als natuurlijke persoon (er is geen duidelijke scheiding tussen het privé-vermogen en de beroepsactiviteit) ;
  • of als rechtspersoon, door de oprichting van een vennootschap (bv, naamloze vennootschap, …) met rechtspersoonlijkheid.

De beslissing zal afhangen van het soort project dat je wil opzetten, het startkapitaal dat je hebt, de financiële verantwoordelijkheid die je bereid bent te dragen, de vrijheid die je wil hebben... In elk geval moet je weten dat elke rechtsvorm zijn voor- en nadelen heeft. Zodra jouw bedrijf echter een bepaald omzetniveau bereikt (van 60-70.000 euro/jaar, te toetsen met een accountant afhankelijk van uw persoonlijke situatie), verdient het over het algemeen de voorkeur om in een vennootschap "te stappen" om fiscale redenen, geloofwaardigheid en bescherming van uw privé-vermogen.

In de praktijk zal je, als je een project met een zekere ambitie wil opzetten (personeel in dienst nemen, het bedrijf ontwikkelen, financiering verkrijgen, enz.), vanaf het begin kiezen om een vennootschap op te richten. 

Als je daarentegen in het begin een louter zelfstandige activiteit ontwikkelt en van plan bent alleen te werken (als coach, consultant, vrij beroep, enz.), kan je een eenvoudig statuut van zelfstandige natuurlijke persoon aannemen.

Consulteer in elk geval een professional (boekhouder of belastingdeskundige) alvorens een keuze te maken die jouw activiteit voor jaren zal bepalen.

Het statuut van zelfstandige in bijberoep zal de voorkeur genieten van degenen die het ondernemerschap voorzichtig willen uitproberen met behoud van hun basisactiviteit (als werknemer of ambtenaar).

 

3. 4 soorten ondernemingen

Bij het oprichten van een vennootschap moet je bepalen welk soort vennootschap het best past bij jouw project. Heb je hierover vragen dan kan je terecht bij deskundigen (notaris, advocaat, accountant, belastingspecialist, enz.).

De meest voorkomende vennootschapsvormen zijn de BV, de NV en de CV. Een belangrijk punt is of jouw aansprakelijkheid al dan niet beperkt moet worden tot het kapitaal dat je in de vennootschap hebt geïnvesteerd. In het geval van beperkte aansprakelijkheid kunnen schuldeisers, als de onderneming failliet gaat, niet bij u aankloppen om hun recht te halen (behalve in geval van fraude).

 

Sinds de inwerkingtreding van het nieuwe wetboek van vennootschappen in mei 2019 is het aantal vennootschapsvormen teruggebracht tot 4 basistypen (voorheen 15).

  1. De BV (besloten vennootschap)

Over het algemeen beschouwd : de meest geschikte rechtsvorm voor KMO's.

  • Gevormd door een of meer personen.
  • Eigen rechtspersoonlijkheid los van die van de aandeelhouder(s).
  • De aandelen staan op naam en de mogelijkheden om ze over te dragen zijn beperkt.
  • De aandeelhouders verbinden zich slechts tot het bedrag van hun inbreng.
  • De statuten moeten bij notariële akte worden opgemaakt.
  • Er is geen minimum voor het aanvangskapitaal, maar het moet voldoende zijn.

 

  1. De NV (naamloze vennootschap)

Dit is de vorm die door grote ondernemingen wordt gekozen. Het is te verkiezen in geval van belangrijke kapitaalbehoeften.

  • Startkapitaal van €61.500.
  • Volledig onderscheid tussen de vennootschap en haar aandeelhouders. Hun aansprakelijkheid is derhalve beperkt tot hun inbreng.
  • De aandelen zijn in de regel gemakkelijk overdraagbaar en zonder beperking.
  • Notariële akte vereist
  • Relatief zwaar administratief beheer.

 

  1. De CV (coöperatieve vennootschap)

Deze ondernemingsvorm moet inspelen op reële maatschappelijke vraagstukken.

  • Bestaat uit ten minste drie oprichters
  • Beperkte aansprakelijkheid: aandeelhouders zijn slechts aansprakelijk tot het bedrag van hun inbreng.
  • Enige formulier waarmee goedkeuring als sociale onderneming kan worden aangevraagd

 

  1. Eenvoudige vennootschap (personenvennootschap)

Enige vorm van vennootschap zonder rechtspersoonlijkheid.

  • 2 of 3 partners komen overeen (mondeling of schriftelijk) om hun bijdragen te bundelen
  • Onbeperkte aansprakelijkheid van partners jegens derden
  • Onderworpen aan registratie bij de ECB
  • Kan worden omgezet in een SNC (vennootschap onder firma) of SComm (commanditaire vennootschap).

Mening van een expert

"Wat voor soort bedrijf moet ik oprichten?" is een van de vijf vragen die ondernemers het vaakst stellen.

Velen zien dit als een groot probleem. De mogelijkheden zijn echter beperkt en de keuze is vaak snel gemaakt.

voor verder